skip to Main Content
Τηγάνι

Ιστορία:

Το τηγάνι αυτό βρίσκεται στην κατοχή της οικογένειας της κυρίας Αννέτας Τσοπορίδου από τη δεκαετία του 1920. Περίπου στα 1920 μετακινήθηκαν από τον Πόντο στην Ελλάδα η γιαγιά της, Μιροφόρα Τσιπουρίδου με τον σύζυγο Βασίλης Τσιπουρίδης, και τα παιδιά τους, ανάμεσα στα οποία ήταν κι ο πατέρας της Αννέτας Τσοπορίδου, ο Γιώργος Τσιπουρίδης, που ήταν παιδί ακόμα, διωκόμενοι από το στρατό του κινήματος των Νεότουρκων. Στη Μικρά Ασία έζησαν μέχρι την Καταστροφή το 1922. Το τηγάνι συνόδευσε την οικογένεια σε μία μακρύτατη περιπέτεια οδηγούμενη κυρίως από εθνικά και πολιτικά κίνητρα, από την Άγκυρα της Μικράς Ασίας στην Ίδα (Πέλλας) ή Στράιστα που ήταν το Σλαβικό και διαδεδομένο όνομα του χωριού τότε.

Στην Ίδα, ο πατέρας της κυρίας Τσοπορίδου παντρεύτηκε την Ελευθερία Τσούνη, σλαβικής καταγωγής. Μαζί πολέμησαν με τη μεριά των κομμουνιστών κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου. Τα παιδιά τους, με τη διαδικασία του «παιδομαζώματος» ή πιο σωστά «παιδοσώσιμο» και «παιδοφύλαγμα», στάλθηκαν από το κομμουνιστικό κόμμα στην Τσεχία. Οι γονείς της, με την λήξη του πολέμου το 1949 φυγαδεύτηκαν στην Τασκένδη, Ουζμπεκιστάν, τότε δημοκρατία της Σοβιετικής Ενωσης.

Παράλληλα, κατά τον εμφύλιο η γιαγιά Μιροφόρα μαζί με άλλα εγγόνια, ανάμεσα και ο Πέτρος Μποζίνοβ, γιος της Λένας – αδερφή της κόρης της Ελευθερία, μητέρα της μητέρας μου – στάλθηκαν στο Μπούλκες της Γιουγκοσλαβίας. Η γιαγιά Μιροφόρα πήρε μαζί της το τηγάνι από την Ελλάδα, το ίδιο τηγάνι που την είχε συνοδέψει 27 χρόνια πριν στο πρώτο προσφυγικό της ταξίδι από Τουρκία στην Ελλάδα. Η γιαγιά Μιροφόρα μετακινήθηκε στην Τσεχία αρχές του 1950 και από εκεί στη Τασκένδη το 1961.Το τηγάνι το άφησε στο Μπούλκες, στον εξ αγχιστείας εγγονό της Πέτρο Μποζίνοβ, παιδί της Λένας (αδερφή της νύφης της Ελευθερίας, μητέρα της Αννέτας), όταν μετακινήθηκε η ίδια στην Τσεχία.

Ο Πέτρος Μποζίνοβ, ως γιος Σλαβομακεδόνων, δεν έμεινε στο ελληνικόκρατούμενο και ελληνοδιοικούμενο από τους κομμουνιστές Μπούλκες, αλλά πήγε στα Σκόπια της τότε Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, τον Νοέμβριου του 1951, παίρνοντας το τηγάνι μαζί του.

Ο Πέτρος Μποζίνοβ, ξάδερφος της κας Αννέτας, χάρισε το τηγάνι στην Αλεξάνδρα Μπαλάντινα, κόρη της Αννέτας, ως οικογενειακό κειμήλιο, γνωρίζοντας το πάθος της για την ιστορία της οικογένειας, σε μια επίσκεψη στα Σκόπια το 2009 λίγα χρόνια πριν το θάνατό του το 2013, επιθυμώντας το τηγάνι να αναγνωριστεί και συνεχίσει τη ζωή του καθώς δεν ήταν επιθυμητό από τα δικά του παιδιά.

Η ιστορία της οικογένειας της κυρίας Αννέτας: Η Αννέτα, μαζί με τα άλλα τέσσερα αδέρφια αφού έζησαν 5 χρόνια σε ορφανοτροφείο στη Τσεχία, επανενώνεται με τους γονείς στη Τασκένδη της Σοβιετικής Ένωσης στις 27 Αυγούστου 1954. Εκεί παντρεύτηκε τον Ρώσο Βλαδίμηρο Μπαλάντιν και έκανε δυο παιδιά την Αλεξάνδρα και τον Γιώργο. Το 1976 μεταναστεύουν στη Γιουγκοσλαβία, συγκεκριμένα στη Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας. «Ξέρεις τι είναι η ψώρα;» ρωτάει αινιγματικά η κα Ανέττα;  Έφευγαν όλοι, φύγαμε κι εμείς…». Καθώς ούτε οι ελληνικές αρχές δεν θα την δέχονταν με Ρώσο άνδρα, μα ούτε και οι Ρώσικες δεν θα τον άφηναν να βγει από την χώρα για να μετακινηθεί στην Ελλάδα (που δεν άνηκε στο Σύμφωνο της Βαρσοβίας), η Αννέτα αποφασίζει να κάνει τα χαρτιά της για να μετακομίσει στην Γιουγκοσλαβία, χώρα κοντινή στην Ελλάδα, αλλά και χώρα όπου ζούσε η Σλαβόφωνη οικογένεια από την πλευρά της μητέρας της, και στην οποία μετακόμισαν και οι γονείς της έναν χρόνο αργότερα. Το ελληνικό κράτος, χρησιμοποιώντας διάφορα προσχήματα, αρνείται την είσοδο στην κα Ανέττα για περίπου μια δεκαετία ακόμα. Το 1984, πρώτη φορά μπαίνει στο ελληνικό έδαφος, καθώς της δίνεται άδεια να παραστεί στην κηδεία του πατέρα της, ο οποίος επέστρεψε στην πατρίδα του για να πεθάνει και να θαφτεί εκεί. Καταφέρνει μέσω προσωπικών γνωριμιών να επαναπατριστεί στην Ελλάδα με την οικογένεια της το 1988, όπου ζει μέχρι σήμερα.

Πληροφορίες:

Δημιουργός αντικειμένου:
Τόπος / Χώρα δημιουργίας:
Τουρκία
Έτος / Περίοδος δημιουργίας:
Πάροχος:
Αλεξάνδρα Μπαλάντινα
Τύπος / Περιγραφή αντικειμένου:
Τηγάνι
Διαδρομή αντικειμένου:
Τουρκία (Πόντος, Μικρά Ασία) – Ελλάδα – Τσεχοσλοβακία – Γιουγκοσλαβία (Νόβι Σάντ) – Ελλάδα
Έτος / Περίοδος μετακίνησης:
Δεκαετία του 1910 – δεκαετία του 1960
Λόγος μετακίνησης:
Άδεια χρήσης ψηφιακής εικόνας:

Συμμετοχή στη διαδικασία

Βοηθήστε μας να βελτιώσουμε τις πληροφορίες για τα αντικείμενα της συλλογής Outcast Europe, δημιουργώντας έναν λογαριασμό, υπογραμμίζοντας σχετικά μέρη του κειμένου και σχολιάζοντας μέσω της ιστοσελίδας.
Υποστήριξη
  • Πώς μπορώ να συνεισφέρω ποιοτικό περιεχόμενο στην ιστοσελίδα Outcast Europe;
  • Πώς μπορώ να αξιοποιήσω τις λειτουργίες της ιστοσελίδας Outcast Europe;
Back To Top
Add Comment
Loading...
Cancel
Viewing Highlight
Loading...
Highlight
Close
Login

Forgot password?
New to site? Create an Account
×
Signup

Already have an account? Login
×
Forgot Password

×